ข้าวชาวนาแลกปลาชาวเล: ปฏิบัติการโต้คลื่นไวรัส จากบทเรียนสึนามิ
‘ข้าวชาวนา แลกปลาชาวเล’ การร่วมมือกันระหว่างประชาชน ชาวนา ชาวดอย ชาวเล ภาครัฐและเอกชน เพื่อฝ่าวิกฤติโรคระบาดครั้งใหญ่ ในช่วงเวลาที่ปากท้องและความมั่นคงในชีวิตถูกสั่นคลอนด้วย COVID-19
‘ข้าวชาวนา แลกปลาชาวเล’ การร่วมมือกันระหว่างประชาชน ชาวนา ชาวดอย ชาวเล ภาครัฐและเอกชน เพื่อฝ่าวิกฤติโรคระบาดครั้งใหญ่ ในช่วงเวลาที่ปากท้องและความมั่นคงในชีวิตถูกสั่นคลอนด้วย COVID-19
แนวคิดของการทำ ‘แผนพัฒนาเมือง’ โดยประชาชน ประชาสังคม เอกชน และภาครัฐ เพื่อกำหนดทิศทางและเส้นแบ่งระหว่างการพัฒนาที่ประชาชนมีส่วนได้ส่วนเสียกับการเติบโตของจังหวัด เป้าหมายปลายทางคือ ‘เมืองแห่งความสุข’ ที่ยืนอยู่บนความมั่นคงของชีวิต ความเป็นอยู่ และทรัพยากรที่ไม่ถูกล้างผลาญโดยเงามืดที่มองไม่เห็น
เรื่องราวความเป็นมาและการต่อสู้ของชาวชาติพันธุ์มอแกลน และการลุกขึ้นมาพัฒนาชุมชนผ่านทุนทางวัฒนธรรม ภูมิปัญญา และประวัติศาสตร์ของชาวเลมอแกลน สู่หลักสูตรการเรียนรู้ชุมชน
สถาบันการเรียนรู้พังงาแห่งความสุข ร่วมกับ โครงการผู้นำแห่งอนาคต คณะวิทยาการเรียนรู้และศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้จัดทำหลักสูตรอบรมออนไลน์ ตามจุดประสงค์หลักสูตรต่าง ๆ ของสถาบันฯ บนแพลตฟอร์มการเรียนรู้ ธรรมศาสตร์ ตลาดวิชา (gennext academy) ที่เปิดโอกาสให้ผู้เรียนที่สนใจได้เข้ามาศึกษาจากที่ใดก็ได้ ในเวลาใดก็ได้
หลักสูตรเรียนรู้วิถีวัฒนธรรม ชีวิต ภูมิปัญญา และประวัตศาสตร์ของชาวเลมอแกลน บ้านทับตะวัน จังหวัดพังงา เพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาทุนมนุษย์ให้เกิดสำนึกรับผิดชอบต่อส่วนรวมในฐานะพลเมืองโลกผู้เคารพความแตกต่างหลากหลายของเพื่อนมนุษย์
โจทย์สำคัญของเกาะยาวน้อยคือ จะทำอย่างไรให้เกิดการจัดสรรทรัพยากรอย่างมีส่วนร่วมระหว่างคนในชุมชนผู้รู้จักพื้นที่และเข้าใจวิถีวัฒนธรรมเป็นอย่างดีกับหน่วยงานต่างๆ ที่ล้วนมีแนวทางการพัฒนาบนฐานความคิดที่ทั้งเหมือนและแตกต่างกันได้มีโอกาสร่วมมือกันออกแบบ วางแผน และดูแลรักษาทรัพยากรที่มีอยู่ให้เกิดความยั่งยืน
ชาวโคกเจริญ กับการส่งเสริมสุขภาพของคนในชุมชน ถูกหลักโภชนาการ และยังสามารถสร้างรายได้ให้กับคนในชุมชนจากการต่อยอดด้วยแนวคิดปิ่นโตสุขภาพ ซึ่งเป็นรูปแบบที่น่าสนใจในการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสิ่งที่มีอยู่ในชุมชน องค์ความรู้เหล่านี้จากการทำงานจริงของคนในพื้นที่ สามารถถ่ายทอดให้กับผู้ที่มาเรียนรู้ และได้ลงมือปฏิบัติจริง
บ้านน้ำเค็ม กับการที่ชุมชนสามารถวิเคราะห์ภัยพิบัติที่อาจจะเกิดขึ้นในชุมชนของตนเองได้ มีการวางแผนและสร้างความเข้าใจในการปฏิบัติตนเมื่อเกิดเหตุภัยพิบัติจะเป็นการป้องกันและลดความสูญเสียที่จะเกิดขึ้น รวมทั้งยังสามารถฟื้นฟูให้กลับมาเป็นปกติได้อย่างรวมเร็ว
ชุมชนรมณีย์ จังหวัดพังงา กับการแก้ไขปัญหาหนี้สินของเกษตรกร ชุมชนเกิดการรวมกลุ่มจัดตั้งกองทุนต่างๆ เพื่อหาช่องทางผสานความร่วมมือจากทั้งภาครัฐ ภาคธุรกิจ และภาคประชาชนเข้าด้วยกัน เพื่อสร้างเสถียรภาพและอำนาจต่อรองกับกลไกการตลาด
การพัฒนาเมืองอย่างยั่งยืนคือการส่งเสริมให้ทุกภาคส่วนสามารถบริหารจัดการความต้องการของชุมชน ออกแบบแนวทางการใช้ทรัพยากรหรือแก้ไขปัญหาต่างๆ สอดคล้องกับบริบทและยุคสมัย